Sabado, Setyembre 14, 2013

Kultura

Ano nga ba ang ibig sabihin ng “Kultura”?


Ito ay nagpapakita ng pagkakakilanlan ng bawat pangkat o grupo ng mga tao. Dito rin naipapakita ang pagkakaiba-iba ng bawat pangkat. May kani-kanila silang orihinal na talento sa iba’t ibang larangan.

Ang Kultura sa Pilipinas

Bawat bansa ay may kani-kanilang pinaniniwalaan o nakagawiang gawain na ipinamana ng kani-kanilang mga ninuno. Ang Pilipinas ay tinaguriang mayaman sa iba’t ibang larangan sa kultura at isa sa mga bansang kinikilala ang kulturang nagmula sa ating mga ninuno . Naimpluwensyahan tayo ng ating mga ninuno kaya ito’y ating ginagamit sa pang-araw-araw na pamumuhay.


“Huwag kalimutan ang sariling atin, marapat lang natin itong alagaan at muling buhayin.”

 Mga Kultura sa Pilipinas:
  1. Wika
  2. Paniniwala
  3. Tradisyon o Kauglian
  4. Pagkain
  5. Sining
  6. Kasuotan
  7. Relihiyon

Wika

Ang wika ay isang bahagi ng pakikipagtalastasan sa paghahatid at pagtanggap ng mensahe.



Sa Pilipinas, ito ang  mga sumusunod na malimit gamitin sa bawat rehiyon ng bansa:

Filipino: ay ang pangunahing wikang sinasalita sa bansa. Ito ay nakasalig sa pangunguna ng Tagalog kasunod ng iba pang umiiral na mga pagbigkas sa Pilipinas.

Tagalog: sinasalita ng mga naninirahan sa Katimugang bahagi ng Luzon. Sinasalita ito ng mga nasa rehiyon sa  CALABARZON AT MIMAROPA. Ito rin ang pangunahing wika ng Pambansang Punong Rehiyon na siyang kabisera ng bansa.

Ilocano: pangunahing wika ng mga taga HILAGANG LUZON at ginagamit din ng mga taga nasa rehiyon 1 at 2.

Panggasinan: Ginagamit sa lalawigan ng Pangasinan at ilang bahagi ng Hilagang Luzon at Gitnang Luzon.

 Kapampangan: Sinasalita ng mga taong naninirahan sa Gitnang Luzon

Bikolano: Wikang sinasalita ng mga naninirahan sa Timog-Silangang Luzon.

 Cebuano: Tinatawag ding Bisaya. Pangunahing wika ng Lalawigan ng Cebu, Silangang Negros, Bohol at malaking bahagi ng Mindanao.

 Hiligaynon: Tinatawag na Ilonggo. Sinasalita sa mga lalawigan sa pulo ng Panay at Kanlurang Negros.

 Waray-Waray: Wikang ginagamit sa mga lalawigan sa pulo nf Samar at Leyte sa Silangang Visayas.

Halina't Kumain

Ang mga Pilipino ay madaming kinahihiligan. At isa na doon ay ang pagkain.

Eto ang mga halimbawa ng mga pinakasikat na pagkain ng Pilipinas:


Lechon

Adobo 

Tortang talong

Bicol Express 

Paksiw
Halo – halo


Caldereta
Menudo

Malalagkit :
Bibingka

Sinukmani

Sapin- sapin
Kalamay 

Bilo-bilo

Puto – bumbong 

Mga Tradisyon o Kaugalian ng mga Pilipino


Ano nga ba ang “tradisyon o kaugalian”?

Ito ang mga paniniwala o opinyon na naisalin mula sa mga magulang papunta sa mga anak nila.

Ang mga Pilipino ay sadyang mahilig sumunod sa mga nakagawian na at samga tradisyon. Sila din ay mahilig maniwala sa mga pamahiin. 

Kami ay magbibigay ng mga Halimbawa.

Mga Karaniwang Tradisyon ng mga Pilipino
  • Piyesta
  • Mahal na araw/ Senakulo

  • Mamanhikan

  • Harana

  • Simbang gabi

  • Flores De mayo





Madalas na Kaugalian

Pagmamano – ito’y madalas ginagawa ng mga nakababata sa kanilang mga magulang o sa mga nakatatanda sa kanila.
Paggamit ng “po at opo” sa nakatatanda – ito’y simbolo ng pagrespeto sa mga nakatatanda.
Mahilig makipagkapwa-tao -kapag madalas silang may nakakasalamuhang tao.
Mapagkumbaba – nananatili pa rin ang kanilang mga paa na nakaapak sa lupa.

Madalas na Paniniwala

Sa Kusina:

Bawal kumanta sa harap ng kalan - may masamang mangyayari.
Bawal kumanta sa hapag-kainan – simbolo ng hindi pagrespeto.
Bawal paglaruan ang apoy – maaaring lumabo ang mata.
Hindi dapat makabasag ng pinggan sa araw ng okasyon – ito ay simbolo ng kamalasan.

Sa Kasal:

Bawal isukat ang damit pangkasal – Maaaring hindi matuloy ang kasal
Bawal magkita ang magkapareha bago ang araw ng kasal – maaaring mamatay ang isa sa kanila.
Dapat unahan ng babae ang lalake na lumabas ng simbahan – upang hindi siya maliitin.
Kapag umulan sa araw ng kasal – simbolo ng kaswertehan.



Kapag may sumakabilang-buhay

Bawal matulog sa tabi ng kabaong – maaaring hindi mo mapipigilan ang paggalaw ng ulo mo.
Bawal magkamot ng ulo – maaaring magkaroon ng kuto.
Pagsuutin ng pulang damit ang mga bata/ Pagtawid ng mga bata sa kabaong
 – upang hindi sila guluhin ng namayapa.
Dapat putulin ang kwintas na nakakabit sa namayapa – upang hindi na siya masundan.
Bawal magwalis sa araw ng burol – bilang respeto
Bawal matuluan ng luha ang kabaong – upang hindi siya mahirapan sa pag-akyat sa langit.

Iba pang pamahiin:

Bawal maggupit ng kuko sa gabi – upang hindi malasin .
“Friday the 13th” – mag-ingat sa araw na iyon sapagkat may maaaring mangyari sa iyong masama.
Paggsing ng alas tres ng madaling araw – maaaring may dumalaw sa inyo. Paggising ng mga ispiritu.
Kapag may nakita kang taong pugot ang ulo – maaari siyang mamatay (pwede itong mapigilan basta ibaon lang ang kanyang damit sa lupa)

Idaan natin sa Sining

Ang mga Pilipino ay malikhain tao. Sa iba't ibang klase ng sining, makikita ang mga talento ng mga Pilipino.

Sayawan: 
Tinikling

Singkil

Pandanggo sa ilaw


Kanta:
OPM - Original Pilipino/Pinoy Music

Halimbawa:


Laro:

Tumbang-preso

Patintero
Piko




Sipa



Palo-Sebo